DO‘STLIK SAHIFASINING YANGI BOBI: O‘ZBEKISTON VA SLOVAKIYA STRATEGIK SHERIKLIK DAVRIDA
Toshkent shahridagi Prezident qarorgohida mamlakatimiz diplomatik munosabatlari tarixiga kiradigan muhim voqea yuz berdi. 2025-yil 9-iyun kuni O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyev va Slovakiya Respublikasi Bosh vaziri Robert Fitsо ikki davlat o‘rtasida strategik sheriklik munosabatlarini o‘rnatish to‘g‘risidagi qo‘shma deklaratsiyani imzoladilar.
Ko‘pchilik uchun Slovakiya Yevropaning olis mamlakati bo‘lib tuyulishi mumkin. Ammo Yevropaning markazida joylashgan ushbu davlat O‘zbekiston uchun iqtisodiy taraqqiyot va xalqaro hamkorlikning yangi ufqlarini ochmoqda. Slovakiya — Fransiya va Vengriyadan so‘ng Respublikamiz bilan strategik sheriklik darajasida aloqalarni yo‘lga qo‘ygan uchinchi Yevropa Ittifoqi a’zosi bo‘ldi. Bu esa O‘zbekistonning xalqaro maydondagi nufuzining ortib borayotganidan va Prezident Mirziyoyev rahbarligida olib borilayotgan tashqi siyosatning samarali yo‘nalishidan dalolat beradi.
Mazkur strategik hamkorlik oddiy o‘zbekistonliklar uchun nimani anglatadi? Avvalo, bu — yangi ish o‘rinlari va yangi imkoniyatlar degani. Muzokaralar chog‘ida tomonlar Slovakiyaning yetakchi kompaniyalari bilan keng ko‘lamli sanoat kooperatsiyasi dasturini ishlab chiqishga kelishib oldilar. Unda agrosanoat kompleksi, avtokomponentlar ishlab chiqarishni mahalliylashtirish, farmatsevtika sanoati, shuningdek “yashil” energetika va turizm sohalaridagi loyihalar ko‘zda tutilgan.
Uyushgan mehnat migratsiyasi bo‘yicha kelishuv alohida e’tiborga molik. Slovakiya bu sohada tizimli hamkorlik mexanizmini yaratishga katta qiziqish bildirdi. Bu esa o‘zbekistonlik fuqarolarga Yevropada qonuniy asosda, huquqiy va ijtimoiy kafolatlar bilan mehnat faoliyati olib borish imkonini beradi.
Imzolangan hujjatlar hamkorlikning turli sohalarini qamrab oladi. Diplomatik kadrlar tayyorlash to‘g‘risidagi bitim yosh diplomatlarimizga Yevropa tajribasini o‘rganish imkoniyatini beradi. Qishloq xo‘jaligi va mahsulotlarni standartlashtirish sohalaridagi hamkorlik esa o‘zbek mahsulotlarini Yevropa standartlariga moslashtirish orqali yangi eksport bozorlariga yo‘l ochadi.
2025-yilning mart oyida ikki mamlakat o‘rtasida Biznes kengashini tashkil etish rejalashtirilgan. Bu kengash savdo aloqalarini muvofiqlashtirish va iqtisodiy munosabatlarni barqaror rivojlantirishga xizmat qiladi. Shuningdek, IT-startaplarni qo‘llab-quvvatlash va raqamli transformatsiyani tezlashtirish maqsadida qo‘shma venchur fond tashkil etish masalasi ham ko‘rib chiqilmoqda.
Yetakchilarning uchrashuvi 4-Toshkent xalqaro investitsiya forumi doirasida bo‘lib o‘tgani ramziy ma’noga ega. Bu esa poytaxtimizning xalqaro iqtisodiy hamkorlikda mintaqaviy markazga aylanib borayotganini tasdiqlaydi. Robert Fitsoning forumda boshqa yuqori martabali mehmonlar bilan birga ishtirok etgani esa xalqaro hamjamiyatning O‘zbekiston investitsiya salohiyatiga bo‘lgan qiziqishi ortayotganini ko‘rsatadi.
Prezident Shavkat Mirziyoyev Slovakiya Bosh vazirining tashrifi ikki tomonlama munosabatlar tarixida yangi sahifa ochishini ta’kidladi. So‘nggi yillarda O‘zbekiston va Slovakiya o‘rtasidagi aloqalar izchil rivojlanib, tashqi ishlar vazirliklari darajasida doimiy siyosiy muloqot yo‘lga qo‘yildi, savdo va gumanitar sohalarda almashinuvlar faollashdi.
Mazkur strategik sheriklik O‘zbekistonning iqtisodiy aloqalarni diversifikatsiyalash va jahon hamjamiyatiga integratsiyalashishga qaratilgan ko‘p vektorli tashqi siyosatining bir qismi bo‘lib, Yevropa mamlakatlari bilan hamkorlik orqali ilg‘or texnologiyalar, zamonaviy boshqaruv usullari va eng yaxshi tajribalarni joriy etishga xizmat qiladi.
Oddiy fuqarolar uchun Slovakiya bilan strategik sheriklik — bu ta’lim, mehnat, yuqori sifatli Yevropa mahsulotlari va xizmatlariga erishish imkoniyatlarining kengayishidir. Bu O‘zbekistonni dunyoga ochiq, har qanday mamlakat bilan o‘zaro manfaatli hamkorlikka tayyor bo‘lgan zamonaviy va jadal rivojlanayotgan davlatga aylantirish yo‘lida muhim qadamdir.
M.I. Akbarova
Mehnat iqtisodiyoti kafedrasi assistenti, TDIU
